авырлык

авырлык
сущ.
1) физ. тя́жесть; спорт. тя́жесть, тя́жести || весово́й

авырлык көче — си́ла тя́жести

авырлык күтәрү — поднима́ть тя́жести (тя́жесть)

авырлык анализы — весово́й ана́лиз

2) тя́гость, тя́гота, тя́жесть (в душе, на сердце)
3) тру́дности, сло́жность, затрудне́ния, тя́жести (в жизни)

авырлыкларга (авырлыклар алдында) баш имәү — не склоня́ться пе́ред тру́дностями

материаль авырлыклар кичерү — испы́тывать материа́льные тру́дности

4) обычно авырлыгы
а) тя́жесть, вес (кого, чего)

берәр нәрсәнең авырлыгын билгеләү — определи́ть вес (тя́жесть) чего-л.

авырлыгыңны киметү — уме́ньшить (сба́вить) свой вес; сба́вить (уба́вить) в ве́се

б) тя́жесть, уве́систость (камня, багажа, поклажи, чемодана)
в) тя́жесть, тяжелова́тость, тяжелове́сность, неуклю́жесть (чьей-л. походки, шагов)
г) тя́жесть (дальней дороги, жизненного пути, состояния больного, неприятного известия, оскорбления); тру́дность (положения, ситуации); тя́гостность, тя́гость (ответственности, тревожной тишины, мрачных чувств); бремени́тельность (хлопот, обязанностей); бре́мя (эксплуатации, колониального гнёта, высоких налогов); го́речь (утраты, разочарования, неприятной беседы, домашнего скандала); тя́гость, тя́жести; тя́гота, тя́готы; тру́дности

саубуллашуның авырлыгы — тя́жесть (тя́гостность) проща́ния

д) тя́жесть, неужи́вчивость (чьего-л. характера); несно́сность
е) перен. тяжелове́сность, громо́здкость, тя́жесть (чьего-л. стиля, слога, языка)
ж) тя́жесть, суро́вость (наказания)
5) в знач. сравн. союза авырлыгы разг.
а) (в чей-какой) вес, ра́вный по ве́су (чем-л., кому-л.); ве́сом в (с) (кого-л., что-л.)

үзең авырлыгы штанганы күтәрү — подня́ть шта́нгу в свой вес (ра́вную по ве́су себе́); подня́ть шта́нгу ве́сом в себя́

б) тяжёлый (тяжеле́нный), как ...

тукмак авырлыгы йодрык — тяжёлый (тяжеле́нный), как колоту́шка, ку́лак

шкаф авырлыгы сәгать — тяжеле́нные, как шкаф, часы́; часы́ тяжёлые, как шкаф

- авырлык белән
- авырлык килү
- авырлык кимү
- авырлык китерү
- авырлык югалту
- авырлык югалу
••

авырлыка җиңеллек! — фольк. да бу́дет (придёт, насту́пит) облегче́ние!; тру́дности (тя́жести, бе́ды) доло́й!


Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400 фразеологических выражений. - Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова. 2007.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Полезное


Смотреть что такое "авырлык" в других словарях:

  • авырлык — 1. Әйбернең үлчәүгә салып билгеләнә торган үзлеге 2. Авыр булу, җиңел булмау. Кыенлык, мәшәкать, катлаулылык, кайгы, газап, зур борчу тормыш авырлыгы 3. Күтәрү өчен спорт җиһазы а. күтәрү ярышлары 4. Җирнең тарту көче, тарту үзлеге а. сыз… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • кыенлык — Авырлык, кыенлык, мохтаҗлыклар белән тулы, авырлыкларны үз эченә алган; мохтаҗлыклар һәм кайгылары күп. Четерекле, авыр, читен, уңайсыз 3. Шартлары уңайсыз; кулай түгел 4. и. Авырлык, читенлек, кыенлык. Кыйналу, җәза алу …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • җәфа — 1. Газап, авырлык, кыенлык 2. күч. Золым, изү 3. күч. Авырлык китерүче, имгәк (кешегә карата). ҖӘФА ИТҮ (КЫЛУ, САЛУ) …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • җиңеллек — 1. Җиңел булу; киресе: авырлык; кыенлык. Авырлык, кыенлыктан котылу, иркен сулу алу; тормыш, яшәү җиңеләю 2. Рәхәтлек, күңел күтәренкелеге 3. Ял иткәннән соң була торган көч, энергия. Тиз хәрәкәт итүчәнлек, җитезлек 4. Җилбәзәклек, җилбәзәк… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • йөк — I. 1. Нин. б. әйбер төялгән олау (арба, чана автомобиль Һ. б.) 2. Шундый олауга сыешлы әйбернең, авырлыкның микъдары 3. Авырлык, авыр әйбер. Урыннан урынга күчерелә, җибәрелә торган нин. б. күләмле әйбер; товар 4. Вазифа, йөкләмә 5. күч. Кыенлык …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • михнәт — (МИХНӘТЛЕ) (МИХНӘТЛӘНҮ) – Көн күрү, яшәү, хәтта туклану өчен кирәкле нәрсәләргә булган мохтаҗлыклар аркасында күрелгән газаплар авырлыклар; хәерчелек, фәкыйрьлек. Гомумән авырлык, газап, мәшәкать. МИХНӘТ ЧИГҮ – Авырлык, газап кичерү …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • таяну — 1. Гәүдәнең авырлык салу ноктасын өлешчә кулга яки кул белән тотынган нәрсәләргә күчерү. Кулны гәүдәнең аерым бер өлешенә терәп тору яки терәк итеп кую. Йөргәндә, чаңгы шуганда һ. б. адымнарны таяк ярдәме белән җиңеләйтү 2. сир. Авырлык салу,… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • тотлыгу — 1. Сөйләгәндә кайбер авазларны бик авырлык белән әйтү; авазларны яки сүзләрне әйтә алмыйча төртелеп торк. Сөйләгәндә сүзләрне бик авырлык белән табу, тукталышлар ясау 2. диал. Тотылу (4) ай тотлыгу …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • авыштыру — 1. Нәр. б. бер якка янтайту, кыйшайту 2. Уздыру (вакыт тур.) иртәне авыштыргач. Бик авырлык белән җиткерү, очны очка ялгау көнне көнгә мең бәлә белән а. 3. күч. Аудару (3) 4. күч. Көнкүрештә, бигрәк тә сәүдәдә эшне оста йөртү 5. Бер савыттан… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • азап — Кыенлык, авыр мәшәкать, авырлык, михнәт 2. Рухи, психик интегү. АЗАП ЧИГҮ – Интегү, кыенлык, мәшәкать, җәфа кичерү …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • азаплану — 1. Нәр. б. авырлык, кыенлык, зур мәшәкатьлән белән башкару, җәфа күрү. Тырышу, тырмашу 2. Интегү 3. Маташу уенга борырга азапланма …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»